Tel.: Okulistyka to prężnie rozwijająca dziedzina medycyny dotycząca narządu wzroku – oczu. Obejmuje ona profilaktykę, diagnostykę oraz leczenie chorób oczu, które coraz częściej dotykają naszych pacjentów.
W trakcie badania okulistycznego oceniane są m.in.: ilość i jakość produkowanego filmu łzowego, budowa gałek ocznych i struktur je otaczających, obecność rzęs ektopowych i/lub dwurzędowych, budowa powiek, ciśnienie wewnątrzgałkowe, przezierność ośrodków optycznych, obecność wrzodów rogówki, odruchy.
Właściciele psów i kotów najczęściej zgłaszają się do lekarza weterynarii – okulisty w związku z poniższymi problemami:
Zapalenie spojówek
Zapalenie spojówek objawia się bólem i/lub świądem, mrużeniem oka, zaczerwienieniem spojówek i zwiększonym wypływem z worków spojówkowych. Może dotyczyć jednego lub obu oczu i być spowodowane alergią, podrażnieniem, zakażeniem lub nie mieć znanej przyczyny. Lekarz weterynarii podejrzewając zapalenie spojówek u Twojego pupila przeprowadzi badania mające na celu wykluczenie chorób towarzyszących oraz dostosowanie odpowiedniego leczenia.
Wrzody/owrzodzenie rogówki
Wrzody/owrzodzenie rogówki to prościej mówiąc przerwanie ciągłości rogówki, czyli najbardziej zewnętrznej warstwy gałki ocznej. Najczęściej są skutkiem urazu mechanicznego oka i objawiają się silnym bólem, mrużeniem oka, złym samopoczuciem, zaczerwieniem oka, wypływem.
Jeśli Twój pies lub kot wykazuje powyższe objawy niezwłocznie udaj się na wizytę – owrzodzenia rogówki wymagają intensywnego i szybko wdrożonego leczenia. Lekarz weterynarii wykona test z barwnikiem – fluorosceiną, który umożliwia wykrycie uszkodzeń powierzchni oka.
„Zacieki” pod oczami
Rdzawe lub brązowe „zacieki” pod oczami o nieprzyjemnym zapachu są częstą przypadłością naszych pupili. Wbrew pozorom są one problemem nie tylko kosmetycznym, ale również zdrowotnym. Długotrwałe wydostawanie się łez na sierść i skórę pod oczami może doprowadzać do wtórnych zakażeń bakteryjnych, grzybiczych, a także zapalenia i zmacerowania skóry. To właśnie rozmnażanie się grzybów Malassezia spp. jest przyczyną nieprzyjemnego, „grzybkowego” zapachu zacieków. Grzyby te bardzo lubią ciepłe i wilgotne warunki, dlatego wybierają załzawioną okolicę pod oczami jako miejsce swojego bytowania.
Co można więc zrobić, aby pozbyć się tego problemu? Po pierwsze trzeba stwierdzić wraz z lekarzem weterynarii jaka jest przyczyna nadmiernego łzawienia. Może być spowodowane alergią pokarmową lub środowiskową, infekcją, zapaleniem spojówek lub nieprawidłową budową oka. W przypadku występowania zacieków pod oczami niezwykle ważne jest umówienie psa do lekarza weterynarii-okulisty w celu zbadania całego oka, w tym jego budowy. Coraz częściej powodem jest występowanie wady powiek – entropium lub obecność dodatkowych, dwurzędowych lub ektopowych rzęs (problemy te omówimy poniżej). Zbadanie narządu wzroku pozwala na dopasowanie odpowiedniego leczenia i często całkowite wyeliminowanie problemu.
Entropium
Entropium to wada budowy powiek, w której podwijają się one w stronę gałki ocznej, drażniąc jej powierzchnię oraz często uniemożliwiając odpływ łez przez kanaliki nosowo-łzowe. Podobną wadą jest ektropium, w którym powieki wywijają się na zewnątrz. Występowanie tej wady wtórnie prowadzi do powstawania zacieków pod oczami, zapaleń spojówek, nadmiernego lzawienia, zakażeń, uszkodzeń rogówki. Psy cierpiące na entropium mogą odczuwać dyskomfort. Problem ten leczy się operacyjnie. Często tym zabiegiem chirurgicznym udaje się wyeliminować lub ograniczyć wtórne problemy pupila, takie jak np. powstawanie zacieków pod oczami, nawracające zapalenia spojówek lub uszkodzenia rogówki.
Dwurzędowe/ektopowe rzęsy
Rzęsy dwurzędowe – są to dodatkowe, nadliczbowe rzęsy usytuowane na brzegu powiekowym. Mogą być skierowanie w stronę oka i drażnić powierzchnię rogówki.
Rzęsy ektopowe – są to dodatkowe rzęsy usytuowane w nieprawidłowym miejscu, wyrastające ze spojówki oka i drażniące rogówkę.
Mogą przyczyniać się do powstawania zacieków pod oczami, zapaleń spojówek, nadmiernego łzawienia, zakażeń, uszkodzeń rogówki i odczuwania dyskomfortu przez zwierzę. Zarówno rzęsy dwurzędowe jak i ektopowe usuwa się w znieczuleniu ogólnym. Często tym zabiegiem udaje się ograniczyć lub wyeliminować wtórne problemy pupila, takie jak np. powstawanie zacieków pod oczami, nawracające zapalenia spojówek lub uszkodzenia rogówki.
Zaćma
Zaćma jest to zmętnienie soczewki oka, które może prowadzić do częściowej lub całkowitej ślepoty. Może obejmować całą soczewkę lub tylko jej fragment. W zaawansowanym stadium zaćma jest widoczna dla właściciela gołym okiem, daje efekt mętnego, „mlecznego” oka. Jest to schorzenie, które najbardziej kojarzy się nam ze starszymi zwięrzętami (tak zwana zaćma starcza), jednak może ono również występować u młodszych osobników.
Wyróżniamy cztery główne rodzaje zaćmy:
– starcza – występuje u starszych zwierząt wskutek starzenia się tkanek,
– wrodzona – jest to zaćma, z którą zwierzę się rodzi. Może, lecz nie musi być dziedziczna,
– nabyta – powstaje w trakcie życia zwierzęcia np. wskutek infekcji, urazu, stosowania niektórych leków, radioterapii lub nieprawidłowego żywienia,
– cukrzycowa – rozwija się jako powikłanie cukrzycy.
Badanie okulistyczne zwierząt przeznaczonych do rozrodu
W związku z istnieniem dziedzicznych chorób narządu wzroku, niezwykle ważne jest przeprowadzenie badania okulistycznego psów i kotów rasowych przeznaczonych do rozrodu. W szczególności ważne jest to u zwierząt ras predysponowanych do chorób oczu. Przykładami takich ras i chorób są:
– wieloogniskowa dysplazja siatkówki MDR u m.in. Cavalier King Charles Spanieli, Golden Retireverów, Rottweilerów;
– wrodzona zaćma u m.in. sznaucerów miniaturowych, owczarek staroangielski, West Highland White terrier, anomalia oka collie CEA u border collie, owczarków szkockich collie, owczarków szetlandzkich;
– postępujący zanik siatkówki PRA u m.in. seterów irlandzkich, welsh corgi cardigan.
W zależności od choroby, aby wykluczyć występowanie dziedzicznych chorób oczu u potomstwa konieczne jest przeprowadzenie badania okulistycznego i/lub badań genetycznych u przyszłych rodziców.
Zapraszamy do umówienia wizyty w naszej przychodni i zadawania pytań dotyczących zdrowia oczu Twojego zwierzęcia. Jesteśmy tutaj, aby pomóc!
Lek. wet. Angelika Pietrzkiewicz